Met ingang van 1 juni 2024 is pater Jesús Baena scj benoemd in onze Stefanusparochie en in onderstaand bericht stelt hij zich aan ons voor.

"Mijn naam is Jesús Baena, en ik kom uit Spanje. Ik behoor tot de congregatie van de Priesters van het Heilig Hart van Jezus (SCJ), een congregatie die al meer dan honderd jaar in Nederland aanwezig is. De leden van de Nederlandse tak van deze congregatie zijn nu allemaal tamelijk oud. Ze leven in bejaarden- annex verzorgingstehuizen. Velen hebben zich erop ingesteld, ook gezien de sterke ontkerkelijking in Nederland, dat hun taak langzaam zal verdwijnen en ze hebben daar vrede mee.

Maar anderen denken: waarom gaan we niet proberen onze aanwezigheid in Nederland voort te zetten, met paters van onze congregatie die van elders komen?

Daarom ben ik naar Nederland gekomen om mijn medepaters tijdens hun laatste levensjaren te ondersteunen en om te kijken of ik iets kan bijdragen aan de voortzetting van onze congregatie en de kerk in Nederland, hier in Nijmegen.

Aardig om nog te vertellen is dat ik, voordat ik naar Nederland kwam, elf jaar in India heb geleefd en gewerkt. Ik heb daar prachtige ervaringen opgedaan en soms ook moeilijke dingen meegemaakt. Sinds drie jaar ben ik nu hier, weer in een totaal andere wereld, maar ik kom hier met dezelfde grondhouding: ik probeer een open mind te houden en ik wil graag blijven leren."

Pater Jesús Baena scj

Wie de binnenstad van Nijmegen bezoekt, beseft dat hier voor 1944 een prachtige middeleeuwse stad heeft gestaan. De verwoesting van die stad gebeurde in 1944: eerst door het bombardement in februari 1944 en zeven maanden later door de invasie van de geallieerde troepen onder de naam van Market Garden. De drie stadskerken, St. Augustinus, St Dominicus en de St Petrus Canisius, kwamen gehavend uit de oorlog. De eerste twee werden afgebroken, maar de Canisius in de Molenstraat werd weer opgebouwd. In die kerk bevinden zich twee kostbare relieken: het genadebeeld van OLV van Nijmegen, gered van een brandstapel in 1595, en een paar schoenen die toebehoord hebben aan Canisius.

Waarom typeert dit paar schoenen deze scholenstichter, catechismus-schrijver, hofpredikant en raadsman van keizers en hertogen?

Omdat Petrus Canisius, geboren in 1521 in Nijmegen, tussen 1545 en 1595 onvermoeibaar gereisd heeft door heel Europa: dikwijls te voet maar ook vaak te paard. Nadat hij was afgestudeerd aan de Universiteit van Keulen sloot hij zich aan bij de pas opgerichte orde van de jezuïeten. Al snel was hij betrokken bij het Concilie van Trente en bij de periodieke beraadslagingen van de jaarlijkse Rijksdagen in Duitsland. Hij disputeert met de Lutheranen, die hij niet veroordeelt maar die hij als gesprekspartner beschouwt. Voor hem was de Reformatie niet zozeer een geloofsstrijd maar veel meer een organisatorische kerkscheuring. Ooit gevraagd om aartsbisschop van Wenen te worden, wees hij dat verzoek af. Hij zag zijn taak als een rondtrekkende zielenherder en organisator: vooral ook op het terrein van het middelbaar onderwijs. Hij preekte regelmatig in Wenen, Regensburg, Augsburg en Ingoldstadt. Dat betekende: voortdurend op reis zijn en onderweg aantekeningen maken om de preek voor te bereiden. Daarnaast gaf hij colleges op de theologische faculteit van enige Duitse universiteiten. Ook daarvoor moesten de schoenen weer aangetrokken worden en honderden kilometers per trekschuit, te paard, met een reiskoets of te voet afgelegd worden.

De toestand van het onderwijs in Europa was erbarmelijk. De meeste mensen hadden geen toegang tot de scholen en waren dus analfabeet. Wie wel naar een school kon gaan, doorliep eerst een soort basisonderwijs (rekenen, lezen, schrijven) en daarna de Latijnse school om zich die taal in woord en geschrift machtig te maken. Waarom? De universiteiten in heel Europa gebruikten het Latijn als onderwijstaal. Nu had Petrus Canisius in Nijmegen ook de Latijnse School doorlopen, nadat hij eerst als intern school was gegaan bij de Broeders van het Gemene Leven. Maar de Latijnse scholen in Nederland maakten geen onderscheid tussen beginners, gevorderden of uitblinkers. Iedereen zat bij elkaar, in een klaslokaal, te luisteren naar de wijsheden van een kanunnik of (later) een dominee. Het jezuïetencollege kende klassen: eerst drie of vier,; later vijf of zes. Ieder van die klassen had haar eigen leraar en haar eigen lokaal. De leerlingen waren verplicht de lessen te volgen. Iets ongewoons in die dagen. De Latijnse school van toen leek een beetje op de universiteit van honderd jaar geleden: je volgde colleges naargelang je er zin in had.

In 1548 was Petrus Canisius betrokken bij de oprichting van het eerste college in Messina, Sicilië. Vanaf 1550 begon hij in Noord-Europa middelbare scholen te stichten: uiteindelijk werden dat 12 colleges, met het 6-klassen systeem. Voor ons is dat nu heel gewoon, toen was het revolutionair. Het onderwijs was gratis! Daarvoor was het nodig dat het stadsbestuur of de plaatselijke vorst over de brug kwam met toezeggingen. Petrus Canisius was niet alleen een groot schrijver en redenaar maar ook een kiene organisator. Hij had een talent voor het politieke handwerk benodigd om een stadsbestuur te overtuigen van het nut van een middelbare school. Zo’n college was bestemd voor jongens: lutheraan, katholiek of joods! Afkomstig uit alle lagen van de bevolking, mits ze ijverig waren. De schoolboeken waren gratis maar de leerlingen moesten zelf voor pen, inkt en papier zorgen. Jezuïetencolleges waren dus geen klein-seminaries. Een halve eeuw na de oprichting van het eerste college in Sicilië waren er ongeveer 245 in de hele wereld. Rond die tijd was er een soort jezuïeten-pedagogiek uitgekristalliseerd: de ratio studiorum, uitgevaardigd in 1599 door de Algemene Overste van de Jezuïetenorde, pater Claudio Aquaviva.

Op dat moment was Petrus Canisius al gestorven. Hij overleed in 1597, in Fribourg, Zwitserland, waar hij zijn twaalfde en laatste college begonnen was. Hij leefde bescheiden, maar hij liet vele geschriften na: onder meer drie verschillende typen van catechismus of geloofsinstructie. De middelgrote catechismus was voor zijn dood reeds meer dan 200 keer herdrukt. Hij was iemand die de kansen van zijn tijd begreep. Bovenal iemand die jaarlijks onvermoeibaar door heel Europa, van de Baltische staten tot Elzas-Lotharingen, trok om zijn colleges te bezoeken en de stadbesturen te herinneren aan hun financiële verplichtingen. Kortom, deze Nijmeegse heilige is de vanzelfsprekende schutspatroon van de Vierdaagse.

Eduard Kimman, SJ, Pastoor Canisiuskerk.      

Beste parochianen,

Graag stel ik me aan u voor.

Mijn naam is Leonieke Wanders-Peters en begin augustus 2024 word ik 58 jaar.

Per 1 juli 2024 heb ik het stokje overgenomen van Bert Donks en zal ik me bezig gaan houden met het regelen van de zaken op het  parochiesecretariaat. Bert zal mij de eerste weken nog wegwijs maken en ook mag ik terugvallen op alle kennis van Trudy Spanjers.

Ik ben bijna 37 jaar getrouwd met Wim en we hebben 2 volwassen zonen. Naast mijn functie bij de parochie doe ik vrijwilligerswerk via de Openbare Bibliotheek, voor de Voorleesexpress. Hiervoor kom ik 20 keer bij kinderen met een taalachterstand thuis. Door middel van voorlezen, taalspelletjes en vooral ook praten help ik ze een betere basis in hun taalontwikkeling te geven. In mijn vrije tijd ben ik creatief bezig (haken en kaarten maken), lees ik graag en bezoek ik het theater en musea.

Ik zal na de inwerkperiode voornamelijk op maandagochtend, dinsdagochtend en donderdagmiddag aanwezig zijn.

Met vriendelijke groet,

Leonieke Wanders-Peters

Wees goed voor deze aarde, de mens, het dier, de plant, Want alles heeft zijn waarde, is schepsel uit Gods hand.

Het weer wordt weer warmer en bij de minst en geringste zonnestraal werpen heel veel mensen zich op tuin en balkon. Ikzelf ook. Ik onderneem dan ook heel wat fietstochtjes richting het tuincentrum om te kijken of er nog iets van mijn gading bij is. De keuze in zo’n tuincentrum is vaak overweldigend.

Nu horen we ook van alle kanten dat het niet zo best gaat met de insecten in Nederland. Als natuurliefhebber, tuinliefhebber en als ‘activiteitenboerin’ voor Laudato Sì ben ik aan het kijken en bedenken hoe ik die dingen aan elkaar kan koppelen: zorg voor de aarde en de schepping en mijn tuinierenhobby. Gelukkig hoef ik het niet allemaal zelf te bedenken.

Via de website van de Nederlandse Laudato Sì Alliantie zijn er heel wat ideeën en tips te vinden (www.laudato-si.nl). Ikzelf begin maar eens om in mei het gras niet te maaien, en het aanleggen van een klein heemtuintje, een tuintje met inheemse planten. Want vooral die inheemse planten, daar zijn onze inheemse insecten dol op. Als ‘activiteitenboerin’ ben ik aan het denken over welke Laudato Si activiteiten we in en rond de Antonius Abt en de Stefanusparochie kunnen ontwikkelen. Heb je belangstelling om mee te denken, neem dan gerust contact met mij op.

Marga Zwiggelaar

In contact komen met zr. Marga?
Mail naar mzwiggelaar[ad]gmail.com

Zalig Pasen! Wat hebben wij samen mogen genieten van prachtige vieringen in alle kerken die onze parochie rijk is. Van Palmzondag tot Paasmaandag zijn wij op verschillende momenten, plekken en wijzen samengekomen om het Passieverhaal en de glorievolle Verrijzenis van Jezus Christus in al haar luister te her-innneren.

Een van de (vele) hoogtepunten was de Paaswake in de Maria Geboortekerk, waar acht jongvolwassenen werden gedoopt. De Gelderlander publiceerde een mooi artikel met video over deze vreugdevolle gebeurtenis: https://www.gelderlander.nl/nijmegen/twintigers-en-dertigers-in-een-volle-kerk-waar-zie-je-dat-nog-nou-hier-in-nijmegen-dus-en-niet-alleen-tijdens-de-belangrijkste-viering-van-het-jaar~a929562d/.

Wij heten de dopelingen van harte welkom! En wensen dat wij als gelovigen met een dankbaar en blij hart mogen toeleven naar Pinksteren.

In de paaswake is het moment daar, ik zal samen met een groep andere volwassen doopleerlingen het heilig sacrament van de doop en vormsel ontvangen. Mijn naam is Floor(tje), 23 jaar en een geboren en getogen Nijmegenaar. Pas afgestudeerd aan de Pabo en werkzaam als leerkracht basisonderwijs. Naast voor de klas staan, ben ik fanatiek powerliftster.

In September ‘23 meegenomen door een goede studievriendin van de Pabo naar de Maria Geboorte Kerk, had ik veel verwacht maar niet dat de gemeenschap, de missen en de warmte mij, een als atheïst opgevoede, zouden overtuigen de stap te nemen om mij te verbinden met zoiets moois als het geloof.

De Maria Geboortekerk heeft mij zo warm ontvangen, geholpen en begeleid in dit traject. De mensen die naar de mis komen, de priesters en iedereen die betrokken is bij de kerk hebben nu al zo’n bijzondere plek in mijn hart. Ik kan niet wachten om het geloof steeds verder te ontdekken, en mijn eigen steentje bij te dragen aan deze prachtige gemeenschap. Ik kijk er naar uit snel een praatje te maken als we elkaar een keer zien voor of na de dienst!

Voor deze speciale week zetten wij graag alles ook nog eens op een rijtje.
 Zodat iedereen dit hoogtepunt van het jaar ten volle kan vieren.

Ben je benieuwd wat we op de dagen in de Goede Week precies gedenken en vieren? Lees het blog van Peter Nissen.

Palmzondag 24 maart

• Agneskerk: 10.00 uur Eucharistieviering
• Antonius Abtkerk: 10.00 uur Eucharistieviering
• Antonius van Paduakerk: 10.00 uur Woord en Communiedienst mmv Gregoriaans koor
• Dominicuskerk: 10.30 uur Agapè viering. Palmwijding
• Maria Geboortekerk: 10.30 uur Eucharistieviering met palmwijding en lijdensverhaal
• Petrus Canisiuskerk: 10.30 uur Eucharistieviering met AMDG-koor

Dinsdag 26 maart

• Antonius van Paduakerk: 19.00 uur Viering van inkeer en vergeving (Bezinning)

Witte Donderdag 28 maart

• Maria Geboortekerk: 07.30 uur Lauden en lezingendienst
• Maria Geboortekerk: 19.00 uur Plechtige eucharistieviering met voetwassing. Aansluitend: mogelijkheid om tot 0.00 uur te waken bij de Heer.
• Antonius Abtkerk: 19.00 uur Eucharistieviering
• Antonius van Paduakerk:19.00 uur Eucharistieviering mmv Gregoriaans koor
• Dominicuskerk: 19.00 uur Eucharistieviering o.l.v. pastoor Kimman
• Agneskerk:  19.30 uur Eucharistieviering

Goede Vrijdag 29 maart

• Maria Geboortekerk: 07.30 uur Lauden en lezingendienst
• Maria Geboortekerk: 15.00 uur Kruisweg (aansluitend Biechtgelegenheid tot 17.00 uur) 
• Maria Geboortekerk: 15.00 uur Kinderkruisweg in het parochiecentrum
• Petrus Canisiuskerk: 15.00 uur Kruisweg en Kruisverering met bloemenhulde aan de Piëta 
• Agneskerk: 15.00 uur Bloemenhulde aan het kruis
• Dominicuskerk: 15.00 uur Het Lijdensverhaal wordt gelezen.
• Antonius Abtkerk: 15.00 uur 
• Antonius van Paduakerk: 15.00 uur Kruisweg mmv Larissakoor
• Maria Geboortekerk: 19.00 uur Herdenking van het lijden en sterven van de Heer. Aansluitend: Avond van Barmhartigheid georganiseerd door de studenten van KSN 
• Agneskerk: 19.30 uur Bloemenhulde aan het kruis

Stille Zaterdag 30 maart

• Maria Geboortekerk: 07.30 uur Lauden en lezingendienst
• Dominicuskerk: 19.00 uur Kleine Paaswake.
• Antonius Abtkerk: 20.00 uur Paaswake 
• Dominicuskerk: 21.00 uur Eucharistieviering. Paaswake o.l.v. pastoor Kimman
• Maria Geboortekerk: 21.00 uur Paaswake met volwassenendoop      
• Antonius van Paduakerk: 22.00 uur Paaswake mmv Paduakoor (Eucharistieviering)      
• Agneskerk: 22.30 uur Begin van de Nachtwake

1st Paasdag zondag 31 maart

• Agneskerk: 6.00 uur Paasviering (afsluiting Nachtwake, Eucharistieviering) met aansluitend ontbijt
• Antonius van Paduakerk: 10.00 uur Hoogmis van Pasen (Eucharistieviering) mmv Gelegenheidskoor
• Antonius Abtkerk: 10.00 uur Eucharistieviering
• Agneskerk: 10.30 uur Paasviering (Eucharistieviering)
• Petrus Canisiuskerk: 10.30 uur Hoogmis. Het AMDG-koor zingt met solisten de Krönungsmesse van Mozart en o.a. het Halleluja van Händel.
• Dominicuskerk: 10.30 uur Agapè viering. Hoogfeest van Pasen
• Maria Geboortekerk: 10.30 uur Feestelijke eucharistieviering van Pasen
• Maria Geboortekerk: 12.00 uur TV-uitzending pauselijke zegen ‘Urbi et Orbi’ in het parochiecentrum

2e Paasdag maandag 1 april

• Agneskerk: 10.00 uur Eucharistieviering
• Antonius Abtkerk: 10.00 uur Eucharistieviering
• Maria Geboortekerk: 10.30 uur Eucharistieviering met zang
• Petrus Canisiuskerk: 10.30 uur Eucharistieviering

Zoals altijd zijn de kerkdiensten van onze locaties ook te zien in de vieringenagenda op de website en op de locatiepagina's van de verschillende kerken.

U kent ongetwijfeld de Nederlandse soapserie GTST: Goede Tijden, Slechte Tijden. Al sinds 1990 kunnen liefhebbers het wel en wee volgen van de bewoners van het fictieve dorp Meerdijk, al bijna zevenduizend afleveringen lang. De kerkelijke liturgie kent ook GTST: Gewone Tijden, Sterke Tijden. Sterke tijden zijn de delen van het liturgisch jaar waarin de vieringen een eigen karakter hebben. Daar zijn er twee van: de cyclus rond Kerstmis, met de advent en de kersttijd, en de cyclus rond Pasen, met de veertigdagentijd en de Paastijd tot en met Pinksteren.

In die Paascyclus is de week van Palmzondag tot en met Pasen zonder twijfel de sterkste tijd van het jaar. Die heet in verschillende talen dan ook Heilige Week, Stille Week, Grote Week of Goede Week. Mensen verbazen zich vaak over die laatste naam, zoals ze zich ook verbazen over de benaming Goede Vrijdag: hoe kun je nou een week en een dag ‘goed’ noemen die in het teken van het lijden staat? Maar dat lijden van Jezus, dat in die week en op die dag herdacht wordt, betekent voor christenen de doorgang naar nieuw leven, naar opstanding: God laat door het lijden heen zien dat de dood niet het laatste woord heeft, dat zijn liefde voor mensen hen over de dood heen tilt. De doorgang van Jezus door de dood heen opent ook voor ons uitzicht op toekomst, op leven dat sterker is dan de dood. Want ‘onze God is een God van levenden,’ zegt Jezus in het Marcusevangelie (Marcus 12,27).

Die doorgang vieren wij in die week tussen Palmzondag en Pasen. Het woord Pasen betekent oorspronkelijk ook zoiets als ‘doorgang’. Die tocht van leven via dood naar nieuw leven begint met de intocht van Jezus in Jeruzalem. Die wordt gevierd op Palmzondag, de laatste zondag van de veertigdagentijd. Daarmee breekt de Goede Week aan. Jezus wordt nog als gevierde held de stad binnengehaald, met hosannageroep en gezwaai met palmen. Maar de stemming zal snel omslaan.

Op Witte Donderdag gedenken we dat Jezus voor de laatste keer met zijn leerlingen aan tafel zit. Hij geeft ze een voorbeeld van dienstbaarheid door hun voeten te wassen. Maar Hij weet ook dat één van hen Hem zal overleveren aan de autoriteiten, die deze lastpost liever kwijt zijn. In de nacht na de maaltijd wordt Jezus gevangen genomen en voor de religieuze rechtbank van Jeruzalem, het Sanhedrin gebracht en voor de Romeinse landvoogd Pontius Pilatus. Die laat Hem wegvoeren om gekruisigd te worden: het thema van Goede Vrijdag.

In de liturgie treedt dan de stilte in: op Goede Vrijdag en de volgende dag, die Stille Zaterdag heet, wordt geen eucharistie gevierd. Jezus ligt in het graf. Maar dan breekt in de Paasnacht de grote vreugde los in de liturgie: God heeft Jezus uit de doden opgewekt: het leven is sterker dan de dood! De Paaswake is de meest uitbundige viering van het hele liturgische jaar.

De Amerikaanse monnik, dichter en vredesactivist Thomas Merton (1915-1968) heeft eens gezegd dat de dagen tussen Palmzondag en Pasen ‘de heiligste van het hele jaar zijn. We worden in het diepe gegooid, we worden ondergedompeld in geheimen die we alleen met geloof en liefde kunnen begrijpen. Maar we komen ook weer bovendrijven. We duiken door deze heilige dagen heen weer op als nieuwe mensen, als een nieuwe gemeenschap.’ Vier het mee, in deze sterkste week van het jaar!

Peter Nissen

Voor een overzicht van alle speciale vieringen in de Goede Week van de locaties van de parochie Heilige Stefanus, zie hier.